Ελεγχος Κ.Β. και γωνίας προσπτώσεως του φτερού.
Κάνουμε κατακόρυφη άνοδο (με κινητήρα) και κατακόρυφη βύθιση (ρελαντί). Παρατηρούμε την μεγάλη ευθεία της ανόδου και όχι το τελευταίο κομμάτι που η ταχύτητα έχει πέσει. Αντίστοιχα στην βύθιση παρακολουθούμε τα πρώτα 3-4 δευτερόλεπτα. Προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει εμφανές up στο elevator. Αν οι ελιγμοί αυτοί γίνονται κόντρα σε υπολογίσιμο άνεμο θα δώσουν πλαστά αποτελέσματα, ιδίως στο επάνω μέρος της ανόδου, όπου η ταχύτητα πέφτει.
Αν και στις δύο περιπτώσεις τραβάει προς την καλύπτρα, τότε αυτό σημαίνει: ή ότι το Κ.Β. είναι πολύ μπροστά, ή το φτερό έχει μεγαλύτερη γωνία προσπτώσεως, ή και τα δύο μαζί.
Αν τραβάει προς την καλύπτρα μόνο στο επάνω τελευταίο τμήμα της ανόδου, τότε το downthrust είναι λίγο.
Αν στην άνοδο τραβάει προς την κοιλιά και στην κάθοδο προς την καλύπτρα, τότε έχει: Κ.Β. μπροστά, μεγάλη γωνία προσπτώσεως, και μεγάλο downthrust. Το προχωρημένο Κ.Β. και η μεγάλη γωνία προσπτώσεως αντιδρούν με zoom στην αύξηση της ταχύτητας. Οσο πιο πίσω βρίσκεται το μέγιστο πάχος της αεροτομής, τόσο πιο πίσω βρίσκεται η συνισταμένη της αντώσεως και το Κ.Β. μπορεί να πάει πιο πίσω. Ο έλεγχος του Κ.Β. και της γωνίας προσπτώσεως του φτερού μπορεί να γίνει και με το knifeedge.
Knife edge (KnE)
Η σπειροειδής ροή της έλικας βρίσκει το stabilizer αριστερά από κάτω και δεξιά από επάνω.
Διόρθωση για θετική εκτροπή με δεξί rudder και αρνητική εκτροπή με αριστερό rudder.
Στο knife edge με αριστερό rudder προβάλει το επάνω μέρος του stab.
Στο knife edge με δεξί rudder προβάλει το κάτω μέρος του stab.
Στο KnE το φτερό θεωρητικά δεν παράγει άντωση. Στην πράξη όμως θέλουμε να παράγει όση άντωση χρειάζεται για να πετάει χωρίς εκτροπές.
Προϋπόθεση για το τριμμάρισμα του KnE ότι δεν υπάρχει εμφανές upelevator. Οσο λιγότερο rudder χρειάζεται για να κρατηθεί στο KnE τόσο το καλύτερο.
Αν και στο δεξί και στο αριστερό KnE τραβάει προς την καλύπτρα αυτό σημαίνει:
Α) ότι το Κ.Β. είναι πολύ μπροστά και η γωνία προσπτώσεως του φτερού μεγάλη. Στην πλάγια θέση που η συνιστώσα του βάρους δεν είναι στο ίδιο επίπεδο με την συνιστώσα της αντώσεως, υπερισχύει η άντωση.
ή Β) ότι το Κ.Β. είναι πολύ μπροστά και το downthrust είναι λίγο. Στην πλάγια θέση που η συνιστώσα του βάρους δεν είναι στο ίδιο επίπεδο με την συνιστώσα της έλξεως υπερισχύει η έλξη.
Αν και στο δεξί και στο αριστερό KnE τραβάει προς την κοιλιά, αυτό οφείλεται στο ότι:
Α) Το stabilizer στην Ε.Ο. δέχεται μεγάλο μέρος από το κατώρευμα του φτερού (
downwash) οπότε αντιδρά σαν να έχουμε δώσει up. Στην πλάγια θέση που το φτερό δεν παράγει άντωση, δεν υπάρχει και κατώρευμα, οπότε το stabilizer δεν έχει το up που είχε. Η απλούστερη επέμβαση που μπορούμε να κάνουμε σ' αυτό το φαινόμενο είναι:
α) να φέρουμε το Κ.Β. πιο μπροστά και να αυξήσουμε την γωνία προσπτώσεως του φτερού
β) να αυξήσουμε την επιφάνεια στο επάνω μέρος του fin προσθέτοντας
counterbalance στο rudder.
γ) ή να κόψουμε και να ξανακολλήσουμε το stabilizer χαμηλότερα ως προς το φτερό.
Από πλευράς σχεδίου μπορούμε
1. Να αυξήσουμε την επιφάνεια του stab έως 25% του φτερού
2. Να ελαττώσουμε την πλάγια επιφάνεια κάτω από το stab.
3. Να σχεδιάσουμε το stab χαμηλότερα.
4. Να δώσουμε αρνητική δίεδρο στο stab.
5. Αν το φτερό έχει το παχύ σημείο του στο 20-25% της χορδής να το αντικαταστήσουμε με άλλο που να έχει το παχύ σημείο στο 33-35%.
6. Να φτιάξουμε το rudder με κλίση προς τα πίσω.
Β) Εχει πολύ downthrust.
1. Να μειώσουμε το downthrust εφ' όσον και από άλλες παρατηρήσεις φαίνεται ότι είναι πολύ.
2. Αν στο δεξί (αριστερό rudder) τραβάει προς την μία πλευρά (συνήθως προς την καλύπτρα) και στο αριστερό (δεξί rυdder) προς την άλλη (συνήθως προς την κοιλιά) αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι:
Α) Το ελικοειδές
slipstream βρίσκει το stabilizer με διαφορετικές γωνίες στα δύο KnE. Καθώς δίνουμε rudder και κατεβαίνει η ουρά, μπλοκάρεται μέρος από το επάνω
panel του
stab και υπερισχύει η δύναμη στο κάτω. Το φαινόμενο είναι πιο έντονο στα μοντέλα που το
stab είναι πιο χαμηλά ως προς το φτερό. Λίγο ή πολύ όλα τα μοντέλα μας πάσχουν από αυτό το φαινόμενο.
Για να διορθώσουμε αυτή την περίπτωση πρέπει να δώσουμε κλίση στο
stabilizer.
Β) Το stabilizer είναι τοποθετημένο με κλίση ως προς το φτερό. Καθώς στο KnE δίνουμε rudder και κατεβαίνει η ουρά, προβάλλεται στην μία θέση το κάτω μέρος του stab (οπότε εμφανίζεται down), και στην άλλη θέση το επάνω μέρος (οπότε εμφανίζεται up).
Για να διορθώσουμε αυτή την περίπτωση πρέπει να αλλάξουμε την πλάγια κλίση του φτερού στην άτρακτο ως προς το stabilizer.
Δηλαδή: στην μία περίπτωση το stabilizer θέλει κάποια κλίση ενώ στην άλλη έχει ανεπιθύμητη κλίση.
Παρατήρηση 1η: Οι αντιδράσεις στο KnE και στην Ανοδο-Κάθοδο μοιάζουν μεν, αλλά προέρχονται από δύο διαφορετικές θέσεις του μοντέλου στον χώρο, γι' αυτό μπορούν να μας δώσουν χρήσιμες πληροφορίες και να μας βοηθήσουν να ξεχωρίσουμε τα αίτια.
Παρατήρηση 2η: Στο KnE μπορεί να εμφανιστεί και roll καθώς δίνουμε rudder. Το φαινόμενο αυτό αναλύεται στην παράγραφο "δίεδρος". Πριν ασχοληθούμε με το ρολάρισμά του πρέπει πρώτα να διορθώσουμε όλες τις εκτροπές στον εγκάρσιο άξονα (pitchaxis), δηλαδή να μην παράγει το φτερό πλάγια άντωση στο KnE (να μην τραβάει up-down). Αφού διορθώσουμε και το roll ίσως χρειαστεί να ξαναδούμε το pitch.
Παρατήρηση 3η: Μπορεί να επιδρά το Ρ-factor (δες την αντίστοιχη παράγραφο).