Ασφαλής σύνδεση LiPO σε πομπό.
Δημοσιεύτηκε: Τρί Οκτ 05, 2010 11:47 am
Οι περισσότεροι από τους πομπούς ,που χρησιμοποιούμε στο μοντελισμό και χρησιμοποιούν επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, τροφοδοτούνται από συστοιχίες ΝΙΜΗ ή NiCad οκτώ στοιχείων με ονομαστική τάση 9.6 βολτς.
Οι μπαταρίες αυτές κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους αλλά θέλουν και κάποια περιποίηση. Αλλιώς, μπορεί να μας αφήσουν ξαφνικά στα κρύα του λουτρού από κει που δεν το περιμένουμε ή τέλος πάντων να εμφανίζουν πολύ μειωμένες επιδόσεις. Αυτό είναι μειονέκτημα για κάποιον, που θέλει να πάιζει συχνά αλλά δεν εχει το χρόνο να κυκλώνει με τις ώρες τις μπαταρίες του και μην ξεχνάμε ότι, ποτέ δεν αφήνουμε το φορτιστή να δουλεύει ενώ εμείς λείπουμε.
Από την άλλη μεριά, η τεχνολογία των μπαταριών λιθίου δεν έχει τέτοιες απαιτήσεις . Απλά φορτίζεις και παίζεις. Και μπορείς μάλιστα να φορτίσεις μέσα σε μια ώρα χωρίς κίνδυνο για την μπαταρία και χωρίς να χρειαστεί σύντομα όπως στις ΝΙΜΗ ή τις καδμίου να κάνεις recondition τα στοιχεία (αποφόρτιση και φόρτιση με ρεύμα όχι περισσότερο από 0.25C για την αποφόρτιση και 0.1C για τη φόρτιση). Επίσης, οι μπαταρίες λιθίου, λαμβανομένης της πολύ μικρής κατανάλωσης μιας τηλεκατεύθυνσης συγκριτικά με τις δυνατότητες ακόμη και των χαμηλής ποιότητας μπαταριών, κρατούν καλά την αναγκαία τάση για 85-90% εκφόρτιση ενώ με τις μπαταρίες νικελίου, ειδικά αν τα στοιχεία δεν είναι ποιοτικά ,όταν δούμε την τάση να έχει πέσει αρκετά έχουμε εξαντλήσει συνήθως όχι περισσότερο από 60-70%. Και φυσικά μια τηλεκατεύθυνση ,που δουλεύει με μπαταρία λιθίου, μπορούμε να τη βάλουμε στο ράφι αν η μπαταρία είναι σχετικά γεμάτη και να παίξουμε μετά από ένα μήνα πάλι χωρίς καμία άλλη διεργασία ,διότι οι μπαταρίες λιθίου πρακτικά δεν αυτοεκφορτίζονται ενώ με τις νικελίου και ειδικά με τις ΝΙΜΗ ,που το φαινόμενο είναι πολύ πιο έντονο απότι με τις καδμίου, θα χρειαστεί ξανά φόρτιση. Και μάλιστα, οι ΝΙΜΗ, αν μείνουν καιρό ,θα χρειαστεί ύστερα και η διαδικασία "ξυπνήματος".
Ο καλύτερος αντικαταστάτης για τις μπαταρίες καδμίου ή ΝΙΜΗ στους πομπούς είναι η τρίσελη LiFe, της οποίας η ονομαστική τάση είναι 9.9 βολτς έναντι 9.6 των μπαταριών νικελίου και τα χαρακτηριστικά μεταβολής της τάσης της ταιριάζουν πολύ καλά.
Ομως οι LiFe είναι αρκετά ακριβότερες από τις φτηνές LiPo, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πομπούς και επίσης χρειάζονται και τον κατάλληλο φορτιστή, που να έχει πρόγραμμα και για LiFe, διότι παρόλο ότι η φόρτισή τους μοιάζει με τη φόρτιση των LiPo, οι φορτιστές για LiPo δεν κάνουν γιατί τις υπερφορτίζουν. Πολλοί λοιπόν, που δεν θέλουν να υποβληθούν σε αυτό το έξοδο,χρησιμοποιούν τρίσελες LiPo στους πομπούς τους προς αντικατάσταση των κλασικών ΝιΙΜΗ οκτώ στοιχείων. Είναι όμως αυτό σωστό? Διαδεδομένο είναι σίγουρα αλλά αυτό που είναι διαδεδομένο δεν σημαίνει απαρραίτητα ότι είναι και σωστό ,από τεχνική σκοπιά.
Ας δούμε λίγο τα χαρακτηριστικά τάσης στις δύο περιπτώσεις. Οι περισσότεροι πομποί είναι κατασκευασμένοι να δουλεύουν είτε με ΝΙΜΗ οκτώ στοιχείων είτε και με αλκαλικές. Μια μπαταρία ΝΙΜΗ, όταν είναι πλήρως γεμάτη ,πιάνει τα 11.2 βολτ μέγιστο όταν τροφοδοτεί τον πομπό , πέφτει σχετικά σύντομα στα 10.8 και διατηρείται για το μεγαλύτερο μέρος της εκφόρτισης στα 10-10.5 βολτς. Μια συστοιχία αλκαλικών, έχει ονομαστική τάση 12 βολτς. Η τάση αυτή αφορά πολύ μικρά ρεύματα. Για το ρεύμα μιας τηλεκατεύθυνσης (συνήθως 180-220 μιλιαμπέρ), η τάση ξεκινάει από 11.8 όταν είναι τελείως γεμάτες και πέφτει για να διατηρηθεί για αρκετή ώρα στα 11.1-11.2 βολτς.
Συνεπώς, όταν ένας πομπός είναι κατασκευασμένος για να λειτουργεί και με αλκαλικές και επειδή ο κατασκευαστής δεν ξέρει τι ποιότητας μπαταρίες θα χρησιμοποιήσουμε ώστε να βασιστεί στην πτώση της τάσης τους με το φορτίο,σίγουρα θα μπορεί να λειτουργήσει με τουλάχιστον 12 βολτς. Μία μπαταρία LiPO όταν είναι πλήρως γεμάτη ,έχει 12.6 βολτ χωρίς φορτίο. Μόλις όμως δώσει έστω και το ρεύμα κατανάλωσης μιας τηλεκατεύθυνσης φτάνει τα 12.4-12.5 βολτς ενώ για το μεγαλύτερο μέρος της εκφόρτισης η τάση θα είναι 11.5-12 βολτς ανάλογα και με τη χωρητικότητα. Λογικά, λοιπόν ,σε έναν πομπό που προορίζεται να λειτουργεί και με αλκαλικές, η αντικατάσταση της οκτάσελης μπαταρίας ΝΙΜΗ ή καδμίου με μία τρίσελη λίπο δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα.
Τι γίνεται όμως με έναν πομπό ο οποίος προορίζεται να λειτουργεί, σύμφωνα με τον κατασκευαστή του, με ΝΙΜΗ ή καδμίου χωρίς να προβλέπει και τροφοδοσία από αλκαλικές? Ειδικά σε αεροπορικές τηλεκατευθύνσεις δεν υπάρχουν καν μπαταριοθήκες και τοποθετείται στον πομπό πακάκι οκτώ στοιχείων. Βέβαια πολλοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν κοινά κυκλώματα στα προιόντα τους και ανάλογα με την έκδοση μπορεί να υπάρχει μπαταριοθήκη αλκαλικών ή όχι. Μπορεί όμως να βασιστεί κανείς σε μια τέτοια ικασία και μάλιστα όταν ο κατασκευαστής τονίζει ότι ,πρέπει να χρησιμοποιείται επαναφορτιζόμενο πακάκι ΝΙΜΗ ή καδμίου και όχι αλκαλικές? Σε μια τέτοια περίπτωση ο κατασκευαστής ,τόσο της τηλεκατεύθυνσης όσο και του μόντουλ αν υπάρχει, υποθέτει ότι η μέγιστη τάση θα είναι 11.2 βολτς στην αρχή ενώ η συνήθης τάση θα είναι 10-10.8 βολτς. Τι θα γίνει αν τροφοδοτήσουμε τον πομπό με 12.6 βολτς, που ακόμη και μετά από κάποια ώρα θα παραμείνουν κάτι περισσότερο ή λιγότερο από 12 βολτς? Το ότι κάποιος άλλος το έχει κάνει και ο πομπός του άντεξε δε λέει και πολλά γιατί ο κατασκευαστής μπορεί να εγγυηθεί την καλή λειτουργία όταν ο πομπός λειτουργεί στα όρια τάσης που έχει προβλέψει αλλά από κει και πέρα, οι ανοχές σε υπέρβαση ,εξαρτώνται καταρχήν από τα περιθώρια ασφαλείας που έχει προβλέψει ο ίδιος αλλά και από τις ανοχές των εξαρτημάτων, που μπορεί να διαφέρουν από κομμάτι σε κομμάτι. Ετσι μπορεί ο πομπός κάποιου να αντέξει για πολύ καιρό και κάποιου άλλου όχι ακόμη κι αν είναι ίδιου τύπου.
Επειδή λοιπόν κάποια πράγματα δεν φαίνονται παρά μόνο μακροπρόθεσμα και επειδή μια καλή τηλεκατεύθυνση είναι πολύ ακριβή για πειράματα, σας δίνω εδώ ένα σχεδιάκι για το πως θα συνδ'έσετε τη LiPO στον πομπό χωρίς να πολυρισκάρετε με τις αντοχές του.
Η συνδεσμολογία είναι απλή και τα μόνα υλικά που χρειάζονται είναι δύο δίοδοι 1Ν4148, που μπορεί κανείς να τις βρει σε οποιοδήποτε κατάστημα ηλεκτρονικών (Κατουμάς, Βενιέρης, Καραμερτζάνης, Ξηρουχάκης κλπ) και είναι πάμφτηνες. Επίσης ,θα χρειαστεί και ένας ακόμη κονέκτορας.
Ο όλη ιδέα είναι επίσης πολύ απλή. Ο κονέκτορας, που έχει ήδη η μπαταρία πάνω,χρησιμεύει για τη φόρτισή της. Παράλληλα με αυτόν συνδέουμε και έναν ίδιο κονέκτορα για να τροφοδοτεί τον πομπό αλλά μέσω δύο παραλληλων διόδων 1Ν4148. Οι δίοδοι αυτές, σε παραλληλία ,επιτρπεπουν διέλευση ρεύματος σχεδόν διπλάσια από το ρεύμα κατανάλωσης μιας τηλεκατεύθυνσης. Η πτώση τάσης που προκαλούν, στην περιοχή ρευμάτων που θα δουλέψει ο πομπός, είναι γύρω στο 1 βολτ. Αυτό σημαίνει ότι ,με φορτίο το ρεύμα του πομπού ,η τάση που πάει στον πομπό δεν ξεπερνά τα 11.4 βολτ ενώ κατά το μεγαλύτερο μέρος της λειτουργίας η τάση θα παραμείνει στα 10-11 βολτ, που είναι πολύ πιο κοντά στα προβλεπόμενα. Οι δίοδοι θα συνδεθούν με την πολικότητα που φαίνεται στο σχήμα ,προσέχοντας την μαύρη ρίγα που έχουν οι δίοδοι κοντά στον ακροδέκτη της καθόδου. Η χρησιμότητα του χωριστού κονέκτορα φόρτισης είναι ότι ,λόγω των διόδων, που δεν επιτρέπουν αντίστροφη φορά ρεύματος ,δεν είναι δυνατή η φόρτιση από τον κονέκτορα που πάει για την τροφοδοσία του πομπού.
Με τη χρήση της διόδου υπάρχει και ένα άλλο πλεονέκτημα. Σε πολλούς πομπούς χτυπάει ένα μηπεράκι μόλις η τάση φτάσει τα 8.5 βολτς. Χωρίς τη χρήση της διόδου ,αυτό σημαίνει ότι και η τάση της μπαταρίας είναι 8.5 βολτ που για τη LiPo αντιστοιχεί σε 2.8 βολτ ανά στοιχειο. Αν λοιπόν ξεχαστούμε, η μπαταρία κινδυνεύει να καταστραφεί γιατί στις λίπο η τάση δεν περέπει να πέφτει κάτω από 3 βολτ στο κάθε στοιχείο. Με τη δίοδο όμως ,στα 8.5 βολτς τάση πομπού ,η τάση της μπαταρίας είναι 9.5 βολτς που αντιστοιχεί σε 3.1 βολτς αν'α στοιχείο. Οταν δηλαδή χτυπήσει το μπηπεράκι ,η μπαταρία είναι άδεια αλλά χωρίς να κινδυνεύει ακόμη κι αν ξεχάσουμε τον πομπό ανοιχτό γιατί λίγο μετά το μπηπεράκι ο πομπός σβήνει αυτόματα.
Με ένα σπάρο δηλαδή χτυπάμε δύο τριγώνια. Με τις διόδους, από τη μία δεν πιέζουμε τον πομπό και από την άλλη δεν υπάρχει κίνδυνος καταστροφής της μπαταρίας αν ξεχαστούμε.
Στα επισυναπτόμενα φαίνεται και το διάγραμμα συνδεσμολογίας.
Φιλικά Κώστας.
Οι μπαταρίες αυτές κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους αλλά θέλουν και κάποια περιποίηση. Αλλιώς, μπορεί να μας αφήσουν ξαφνικά στα κρύα του λουτρού από κει που δεν το περιμένουμε ή τέλος πάντων να εμφανίζουν πολύ μειωμένες επιδόσεις. Αυτό είναι μειονέκτημα για κάποιον, που θέλει να πάιζει συχνά αλλά δεν εχει το χρόνο να κυκλώνει με τις ώρες τις μπαταρίες του και μην ξεχνάμε ότι, ποτέ δεν αφήνουμε το φορτιστή να δουλεύει ενώ εμείς λείπουμε.
Από την άλλη μεριά, η τεχνολογία των μπαταριών λιθίου δεν έχει τέτοιες απαιτήσεις . Απλά φορτίζεις και παίζεις. Και μπορείς μάλιστα να φορτίσεις μέσα σε μια ώρα χωρίς κίνδυνο για την μπαταρία και χωρίς να χρειαστεί σύντομα όπως στις ΝΙΜΗ ή τις καδμίου να κάνεις recondition τα στοιχεία (αποφόρτιση και φόρτιση με ρεύμα όχι περισσότερο από 0.25C για την αποφόρτιση και 0.1C για τη φόρτιση). Επίσης, οι μπαταρίες λιθίου, λαμβανομένης της πολύ μικρής κατανάλωσης μιας τηλεκατεύθυνσης συγκριτικά με τις δυνατότητες ακόμη και των χαμηλής ποιότητας μπαταριών, κρατούν καλά την αναγκαία τάση για 85-90% εκφόρτιση ενώ με τις μπαταρίες νικελίου, ειδικά αν τα στοιχεία δεν είναι ποιοτικά ,όταν δούμε την τάση να έχει πέσει αρκετά έχουμε εξαντλήσει συνήθως όχι περισσότερο από 60-70%. Και φυσικά μια τηλεκατεύθυνση ,που δουλεύει με μπαταρία λιθίου, μπορούμε να τη βάλουμε στο ράφι αν η μπαταρία είναι σχετικά γεμάτη και να παίξουμε μετά από ένα μήνα πάλι χωρίς καμία άλλη διεργασία ,διότι οι μπαταρίες λιθίου πρακτικά δεν αυτοεκφορτίζονται ενώ με τις νικελίου και ειδικά με τις ΝΙΜΗ ,που το φαινόμενο είναι πολύ πιο έντονο απότι με τις καδμίου, θα χρειαστεί ξανά φόρτιση. Και μάλιστα, οι ΝΙΜΗ, αν μείνουν καιρό ,θα χρειαστεί ύστερα και η διαδικασία "ξυπνήματος".
Ο καλύτερος αντικαταστάτης για τις μπαταρίες καδμίου ή ΝΙΜΗ στους πομπούς είναι η τρίσελη LiFe, της οποίας η ονομαστική τάση είναι 9.9 βολτς έναντι 9.6 των μπαταριών νικελίου και τα χαρακτηριστικά μεταβολής της τάσης της ταιριάζουν πολύ καλά.
Ομως οι LiFe είναι αρκετά ακριβότερες από τις φτηνές LiPo, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πομπούς και επίσης χρειάζονται και τον κατάλληλο φορτιστή, που να έχει πρόγραμμα και για LiFe, διότι παρόλο ότι η φόρτισή τους μοιάζει με τη φόρτιση των LiPo, οι φορτιστές για LiPo δεν κάνουν γιατί τις υπερφορτίζουν. Πολλοί λοιπόν, που δεν θέλουν να υποβληθούν σε αυτό το έξοδο,χρησιμοποιούν τρίσελες LiPo στους πομπούς τους προς αντικατάσταση των κλασικών ΝιΙΜΗ οκτώ στοιχείων. Είναι όμως αυτό σωστό? Διαδεδομένο είναι σίγουρα αλλά αυτό που είναι διαδεδομένο δεν σημαίνει απαρραίτητα ότι είναι και σωστό ,από τεχνική σκοπιά.
Ας δούμε λίγο τα χαρακτηριστικά τάσης στις δύο περιπτώσεις. Οι περισσότεροι πομποί είναι κατασκευασμένοι να δουλεύουν είτε με ΝΙΜΗ οκτώ στοιχείων είτε και με αλκαλικές. Μια μπαταρία ΝΙΜΗ, όταν είναι πλήρως γεμάτη ,πιάνει τα 11.2 βολτ μέγιστο όταν τροφοδοτεί τον πομπό , πέφτει σχετικά σύντομα στα 10.8 και διατηρείται για το μεγαλύτερο μέρος της εκφόρτισης στα 10-10.5 βολτς. Μια συστοιχία αλκαλικών, έχει ονομαστική τάση 12 βολτς. Η τάση αυτή αφορά πολύ μικρά ρεύματα. Για το ρεύμα μιας τηλεκατεύθυνσης (συνήθως 180-220 μιλιαμπέρ), η τάση ξεκινάει από 11.8 όταν είναι τελείως γεμάτες και πέφτει για να διατηρηθεί για αρκετή ώρα στα 11.1-11.2 βολτς.
Συνεπώς, όταν ένας πομπός είναι κατασκευασμένος για να λειτουργεί και με αλκαλικές και επειδή ο κατασκευαστής δεν ξέρει τι ποιότητας μπαταρίες θα χρησιμοποιήσουμε ώστε να βασιστεί στην πτώση της τάσης τους με το φορτίο,σίγουρα θα μπορεί να λειτουργήσει με τουλάχιστον 12 βολτς. Μία μπαταρία LiPO όταν είναι πλήρως γεμάτη ,έχει 12.6 βολτ χωρίς φορτίο. Μόλις όμως δώσει έστω και το ρεύμα κατανάλωσης μιας τηλεκατεύθυνσης φτάνει τα 12.4-12.5 βολτς ενώ για το μεγαλύτερο μέρος της εκφόρτισης η τάση θα είναι 11.5-12 βολτς ανάλογα και με τη χωρητικότητα. Λογικά, λοιπόν ,σε έναν πομπό που προορίζεται να λειτουργεί και με αλκαλικές, η αντικατάσταση της οκτάσελης μπαταρίας ΝΙΜΗ ή καδμίου με μία τρίσελη λίπο δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα.
Τι γίνεται όμως με έναν πομπό ο οποίος προορίζεται να λειτουργεί, σύμφωνα με τον κατασκευαστή του, με ΝΙΜΗ ή καδμίου χωρίς να προβλέπει και τροφοδοσία από αλκαλικές? Ειδικά σε αεροπορικές τηλεκατευθύνσεις δεν υπάρχουν καν μπαταριοθήκες και τοποθετείται στον πομπό πακάκι οκτώ στοιχείων. Βέβαια πολλοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν κοινά κυκλώματα στα προιόντα τους και ανάλογα με την έκδοση μπορεί να υπάρχει μπαταριοθήκη αλκαλικών ή όχι. Μπορεί όμως να βασιστεί κανείς σε μια τέτοια ικασία και μάλιστα όταν ο κατασκευαστής τονίζει ότι ,πρέπει να χρησιμοποιείται επαναφορτιζόμενο πακάκι ΝΙΜΗ ή καδμίου και όχι αλκαλικές? Σε μια τέτοια περίπτωση ο κατασκευαστής ,τόσο της τηλεκατεύθυνσης όσο και του μόντουλ αν υπάρχει, υποθέτει ότι η μέγιστη τάση θα είναι 11.2 βολτς στην αρχή ενώ η συνήθης τάση θα είναι 10-10.8 βολτς. Τι θα γίνει αν τροφοδοτήσουμε τον πομπό με 12.6 βολτς, που ακόμη και μετά από κάποια ώρα θα παραμείνουν κάτι περισσότερο ή λιγότερο από 12 βολτς? Το ότι κάποιος άλλος το έχει κάνει και ο πομπός του άντεξε δε λέει και πολλά γιατί ο κατασκευαστής μπορεί να εγγυηθεί την καλή λειτουργία όταν ο πομπός λειτουργεί στα όρια τάσης που έχει προβλέψει αλλά από κει και πέρα, οι ανοχές σε υπέρβαση ,εξαρτώνται καταρχήν από τα περιθώρια ασφαλείας που έχει προβλέψει ο ίδιος αλλά και από τις ανοχές των εξαρτημάτων, που μπορεί να διαφέρουν από κομμάτι σε κομμάτι. Ετσι μπορεί ο πομπός κάποιου να αντέξει για πολύ καιρό και κάποιου άλλου όχι ακόμη κι αν είναι ίδιου τύπου.
Επειδή λοιπόν κάποια πράγματα δεν φαίνονται παρά μόνο μακροπρόθεσμα και επειδή μια καλή τηλεκατεύθυνση είναι πολύ ακριβή για πειράματα, σας δίνω εδώ ένα σχεδιάκι για το πως θα συνδ'έσετε τη LiPO στον πομπό χωρίς να πολυρισκάρετε με τις αντοχές του.
Η συνδεσμολογία είναι απλή και τα μόνα υλικά που χρειάζονται είναι δύο δίοδοι 1Ν4148, που μπορεί κανείς να τις βρει σε οποιοδήποτε κατάστημα ηλεκτρονικών (Κατουμάς, Βενιέρης, Καραμερτζάνης, Ξηρουχάκης κλπ) και είναι πάμφτηνες. Επίσης ,θα χρειαστεί και ένας ακόμη κονέκτορας.
Ο όλη ιδέα είναι επίσης πολύ απλή. Ο κονέκτορας, που έχει ήδη η μπαταρία πάνω,χρησιμεύει για τη φόρτισή της. Παράλληλα με αυτόν συνδέουμε και έναν ίδιο κονέκτορα για να τροφοδοτεί τον πομπό αλλά μέσω δύο παραλληλων διόδων 1Ν4148. Οι δίοδοι αυτές, σε παραλληλία ,επιτρπεπουν διέλευση ρεύματος σχεδόν διπλάσια από το ρεύμα κατανάλωσης μιας τηλεκατεύθυνσης. Η πτώση τάσης που προκαλούν, στην περιοχή ρευμάτων που θα δουλέψει ο πομπός, είναι γύρω στο 1 βολτ. Αυτό σημαίνει ότι ,με φορτίο το ρεύμα του πομπού ,η τάση που πάει στον πομπό δεν ξεπερνά τα 11.4 βολτ ενώ κατά το μεγαλύτερο μέρος της λειτουργίας η τάση θα παραμείνει στα 10-11 βολτ, που είναι πολύ πιο κοντά στα προβλεπόμενα. Οι δίοδοι θα συνδεθούν με την πολικότητα που φαίνεται στο σχήμα ,προσέχοντας την μαύρη ρίγα που έχουν οι δίοδοι κοντά στον ακροδέκτη της καθόδου. Η χρησιμότητα του χωριστού κονέκτορα φόρτισης είναι ότι ,λόγω των διόδων, που δεν επιτρέπουν αντίστροφη φορά ρεύματος ,δεν είναι δυνατή η φόρτιση από τον κονέκτορα που πάει για την τροφοδοσία του πομπού.
Με τη χρήση της διόδου υπάρχει και ένα άλλο πλεονέκτημα. Σε πολλούς πομπούς χτυπάει ένα μηπεράκι μόλις η τάση φτάσει τα 8.5 βολτς. Χωρίς τη χρήση της διόδου ,αυτό σημαίνει ότι και η τάση της μπαταρίας είναι 8.5 βολτ που για τη LiPo αντιστοιχεί σε 2.8 βολτ ανά στοιχειο. Αν λοιπόν ξεχαστούμε, η μπαταρία κινδυνεύει να καταστραφεί γιατί στις λίπο η τάση δεν περέπει να πέφτει κάτω από 3 βολτ στο κάθε στοιχείο. Με τη δίοδο όμως ,στα 8.5 βολτς τάση πομπού ,η τάση της μπαταρίας είναι 9.5 βολτς που αντιστοιχεί σε 3.1 βολτς αν'α στοιχείο. Οταν δηλαδή χτυπήσει το μπηπεράκι ,η μπαταρία είναι άδεια αλλά χωρίς να κινδυνεύει ακόμη κι αν ξεχάσουμε τον πομπό ανοιχτό γιατί λίγο μετά το μπηπεράκι ο πομπός σβήνει αυτόματα.
Με ένα σπάρο δηλαδή χτυπάμε δύο τριγώνια. Με τις διόδους, από τη μία δεν πιέζουμε τον πομπό και από την άλλη δεν υπάρχει κίνδυνος καταστροφής της μπαταρίας αν ξεχαστούμε.
Στα επισυναπτόμενα φαίνεται και το διάγραμμα συνδεσμολογίας.
Φιλικά Κώστας.